Somali’de asgari ücret saatte 0,35 dolardır ve bu da yiyecek ve kira gibi temel ihtiyaçları karşılamayı imkansız hale getirir. Ancak kamu sektörü, özel sektördeki emsallerinden ortalama %18 daha fazla kazanarak çok daha fazla ödeme yapıyor. Peki, bir Somalili ne kazanmalı? Aşağıdaki makale bu konuda bazı bilgiler sunmaktadır. Daha fazlası için okumaya devam edin. Bu eşitsizliklere rağmen, Somali’deki asgari ücret hala Afrika’daki en düşük ücrettir.
Somali’deki kamu sektörü çalışanları, özel sektördeki meslektaşlarından ortalama %18 daha fazla kazanıyor
Somali’de bir sosyal hizmet görevlisinin ortalama maaşı ayda 81.000 SOS’tur. Maaşlar 38.100 SOS ile 128.000 SOS arasında değişir ve konut, ulaşım ve sosyal yardımları içerir. Kesin maaş aralığı ve ikramiye miktarları, deneyime, becerilere, cinsiyete ve konuma bağlı olarak önemli ölçüde değişebilir. Ancak, Somali’deki maaşlar dünyanın birçok yerindeki maaşlardan daha yüksektir.
MENA ülkelerinde, kadınlar ev işlerinde ve tarımda fazlasıyla temsil ediliyor. Bölgedeki kadın işgücünün çoğu kayıt dışı ve temel sosyal, istihdam ve yasal korumalardan yoksun. MENA bölgesindeki kadınlar, genellikle düşük ücretli işlerde çalıştıkları için mevcut krizin ekonomik etkilerine karşı özellikle savunmasız durumda. Daha da kötüsü, kadınlar genellikle evin reisi ve evin geçimini sağlayan tek kişidir, dolayısıyla kriz onların gelir güvencesini etkileyecektir.
MENA ülkelerinde, kadınlar iş gücünün büyük bir bölümünü oluşturuyor ve sayıları artıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre Mısır’da kamu sektörü çalışanlarının dörtte üçü kadın, Bahreyn ve Suudi Arabistan’da ise işgücünün neredeyse yarısını kadınlar oluşturuyor. Bununla birlikte, kadınlar, refahları için zararlı olabilecek düşük ücretli ve düşük vasıflı işlerde aşırı temsil edilmektedir.
Bu ücret farkına rağmen, Somali’deki kamu sektörü çalışanları, özel sektördeki meslektaşlarına göre ortalama yüzde 18 daha fazla kazanıyor. Maaşlardaki eşitsizlik, saat ücretli çalışanların genellikle fazla mesaiden muaf tutulmasından kaynaklanmaktadır. Bu, Somali’de kamu sektöründe çalışan kadınların özel sektördeki erkek meslektaşlarından daha fazla kazandığı anlamına geliyor. Bu eşitsizlik kalıcıdır ve ülkenin ekonomik gelişimini ve insanlarının yaşamlarını etkilemeye devam edecektir.
Somali’deki kamu sektörü çalışanları, özel sektördeki meslektaşlarından ortalama %17 daha fazla kazanıyor
Gelir ve istihdam olanaklarını etkileyen birçok faktör vardır. Somali’de kadınların eğitime ve ekonomik güçlenmeye erkeklerden daha az erişimi var. Ayrıca, ülkenin etnik karışımı, Somalililerin ekonomik sonuçlarının önemli bir belirleyicisidir. Etnik gruplar, davranış kuralları ve maddi destek kaynağı olarak hizmet eden topluluk derneklerine katılırlar. Ek olarak, Somalililer sosyal korumaya erişmek için İslami uygulamalara ve dine güveniyor. ‘Ayuto’ adı verilen tasarruf planları Somali topluluklarında yaygındır. Somalililer Nairobi’deki mültecilerden daha sağlıklı.
Bu farklılıklara rağmen, Somali’deki kamu sektörü çalışanları, özel sektördeki emsallerinden önemli ölçüde daha yüksek ücret almaktadır. Devlet ve Yerel Yönetim Mükemmeliyet Merkezi ve Ulusal Emeklilik Güvenliği Enstitüsü tarafından hazırlanan yeni bir rapora göre, Somali hükümet çalışanları özel sektördeki meslektaşlarından ortalama %17 daha fazla kazanıyor. Araştırmaya göre bu fark son 15 yılda önemli ölçüde arttı.
Somali’de HIV oranları kadınlar ve erkekler arasında düşüktür. Kadın başına yaklaşık beş çocukla ölüm oranı yüksektir. Kamu sektörü sağlık bütçesinin %53’üne katkıda bulunurken, %30’u uluslararası bağışlardan, %10’u yurttaşların cepten yaptığı katkılardan ve %6’sı topluluklardan gelmektedir. Ayrıca kamu sektörü çalışanları, özel sektör çalışanlarının kullanmalarına izin verilmeyen ücretli izinlerden yararlanmaktadır. Kıdeme bağlı olarak, genellikle 20 günden fazla tatil kazanırlar.
Somali’nin kamu sektörü çalışanları ortalama olarak özel sektördeki meslektaşlarından önemli ölçüde daha fazla kazanıyor olsa da, iki sektörün ücret uygulamalarını karşılaştırırken önemli uyarılar var. Örneğin, bazı ülkelerde kamu sektörü çalışanları, özel sektördeki meslektaşlarından daha fazla ikramiye ve ödenek almaktadır. Ve eğer özel sektör maaşları ve yan hakları belirlemede daha fazla esnekliğe sahipse, Somali’deki kamu sektörü çalışanları özel sektördeki meslektaşlarından ortalama %17 daha fazla kazanıyor.
Çoğu Somalili mülteci, polis tacizinden ‘koruma’ sağlayabilen Somalili Kenyalılarla ortak mülkiyet olarak iş yapıyor. Örnek olarak, Nairobi’deki Somalili bir mülteci, Eastleigh’de Somalili Kenyalı bir arkadaşıyla birlikte işlettikleri bir iş kurdu. Yıllarca süren mücadeleden sonra iş büyüyordu. Faiza ve ortağı işi birlikte yürütüyor.
Dahası, Somalili Kenyalılar, Somalili Kenyalı meslektaşlarından daha fazla para kazanıyor. Ayrıca, Somalili Kenyalı muadillerinden daha iyi hareket kabiliyetine sahipler. Eastleigh’e göre, Somalili Kenyalıların %60’ına kıyasla Somalili mültecilerin yalnızca %44’ü istihdam ediliyor. Nairobi Doğu’da, gelir Somalili mülteciler için ayda 7000 KES ile zirve yapıyor, ancak Kongolu mülteciler için 12650 KES’e düşüyor.
Bu eşitsizlikler, kamu sektörünün ülkedeki en büyük işveren olmasına rağmen devam etmektedir. Ülkenin borcu 1970 ile 2008 arasında on kat arttı ve yoksulluk sınırının altında yaşayan insanların oranı neredeyse iki katına çıktı. Özel ve kamu sektörü arasındaki eşitsizlik, ülkenin devam eden sağlıksızlığında bir faktördür. Ve Somali bu konuda yalnız değil – Mısır ve Kenya da dahil olmak üzere bölgedeki diğer ülkeler, Afrikalı emsallerinden çok daha yüksek ortalama gelire sahip.
